Beter/eten
Over de invloed van voeding op onze gezondheid. Deze week: wat doen die E-nummers in mijn blauwe bessen?
Sinds blauwe bessen tot superfood zijn gebombardeerd, is de fruitteelt in Nederland verdriedubbeld. In tien jaar tijd. Elke zichzelf respecterende hipster verwerkt ze in een all natural, biologische smoothie, vaak met amandelmelk of een andere plantaardige variant van zuivel. Hartstikke gezond – en er zitten 12 verschillende E-nummers in.
Wacht even: E-nummers in onbespoten, natuurlijk fruit? Maar dat zijn toch chemische stoffen? Klopt. Chemische stoffen zitten overal in. Ook in natuurlijke producten als fruit en groenten. De lucht om ons heen bestaat ook uit ook chemische stoffen, net als wijzelf.
De E-nummers in blauwe bessen zitten er van nature in. Alleen de volstrekt natuurlijke, donkerblauwe kleur bevat al 5 E-nummers. En dan zijn er nog 7. ‘Een mooi voorbeeld is E300, oftewel vitamine C of L-ascorbinezuur’, zegt Aalt Bast, hoogleraar toxicologie aan de Universiteit van Maastricht. ‘Het maakt niet uit of je dat stofje nu in de fabriek maakt of wat omslachtiger uit een sinaasappel isoleert. Het lichaam merkt daar niks van. Dat kan ook niet, want het is precies hetzelfde molecuul.’
E-nummers zijn vaak kleurstoffen, smaakstoffen of conserveermiddelen. Die kunnen synthetisch zijn (toegevoegd) of helemaal natuurlijk, zoals in het geval van de blauwe bessen. Op internet wordt wel eens gesproken over goede en slechte E-nummers, waarbij ‘goed’ staat voor natuurlijk en ‘slecht’ voor synthetisch of toegevoegd.
Onzin, zegt Aalt Bast. ‘Mensen krijgen een onveilig gevoel van E-nummers, terwijl een stofje juist een E-nummer krijgt als de veiligheid is gegarandeerd. En als zeker is dat je er niet te veel van binnenkrijgt. Want elke stof kan giftig zijn als je er te veel van neemt.’
“Je overleeft het niet als je vijf liter water achter elkaar drinkt”
Dat geldt ook voor natuurlijke stoffen, zegt de professor. Je overleeft het niet als je vijf liter water achter elkaar drinkt. Champignons bevatten hydrazine: giftige raketvloeistof. En in aardappelen zit solanine, ook een natuurlijke gifstof.
‘Daarom eten we aardappelen en champignons niet rauw. Bij verhitting worden die gifstoffen onschadelijk gemaakt of weggespoeld met het kookvocht.’
Alles is chemisch en ook natuurlijke producten bevatten dus gif. En daar is helemaal niets mis mee, zegt Aalt Bast. Sterker: dat groenten en fruit gezondheidsbevorderende eigenschappen hebben, komt juist doordat ze licht toxisch zijn. ‘De eiwitten in ons lichaam gaan zich in een reactie aanpassen en enzymen aanmaken die ons beschermen tegen van alles en nog wat: van infecties en bacteriële schade tot ontstekingen.’
Blauwe bessen bevatten overigens ook methylparabeen, een conserveermiddel. Gratis, uit de natuur. Naast E300, E306, E261a, E163b, E163e, E163f, E160a, E440, E221, E941, E948 en E290. Eet smakelijk.
Dit artikel werd op 3 juni 2016 gepubliceerd in de rubriek Beter/Eten in de Volkskrant (©).